زعفران، این ماده با ارزش و ادویه‌ای مهم در زندگی امروزی اقوام مختلف در دنیا به شمار می‌آید. نوع استفاده و بهره‌مندی از این طلای سرخ بسیار با ارزش است. برای آن‌که بتوانید از ارزش این ماده و ادویه با کیفیت در طبیعت اطلاعاتی داشته باشید می‌توانید به مقاله زعفران چیست که در مطالب قبلی نوشته شده است مراجعه کنید. اما این مقاله برای نحوه استفاده زعفران در نوشنیدنی و غذا است و همچنین روش‌های دم کردن زعفران را به راحت‌ترین شیوه برایتان بازگو کنیم.
طبق مقاله علمی دکترغلامرضا امینی از دانشگاه علوم پزشکی تهران گسترده در مورد زعفران و روش‌های دم کردن آن بیان کردند.
در این مقاله دکتر امین اشاره مستقیمی به دم کردن زعفران دارد و در آن می‌گوید که زعفران خاصیت ضد افسردگی دارد و حتی خاصیت ضد سرطانی دارد و این خواص عمدتاً به دلیل وجود ترکیبات فنلی و کروسین است.
چرا دم کردن زعفران مهم است؟
ترکیبات اصلی زعفران که شامل کروسین، سافرانال و پیکروکروسین شامل است. نحوه استخراج این مواد در نتیجه نهایی و کیفیت زعفران بسیار حیاتی است. اگر شما به هر نحوی از روش دم کردن به صورت نادرست استفاده کنید می‌تواند باعث کیفیت بد و رنگ کدر آن شود.
روش‌های دم کردن زعفران
دم کردن زعفران روش‌های مختلف زیادی دارند که باید با توجه به اطلاعاتی که ازهرکدام داریم به خوبی از آن استفاده کنیم. درست و مناسب استفاده کردن از روش هرکدام از زعفران‌ها به شما کمک می‌کند تا خواص مربوط به زعفران حفظ شود و به کارایی کیفیت این ادویه ارزشمند کمک می‌کند.
دم کردن با آب داغ: از راحت‌ترین و سریع‌ترین روش دم کردن زعفران است که در آن زعفران له شده و در آب حدود 10 تا 15 دقیقه دم می‌کشد. اگر متوجه این موضوع شدید که دمای آب دارد به نقطه جوش می‌رسد باید فورا جلوی آن را بگیرید زیرا حرارت بالا به عطر و طعم و رنگ زعفران صدمه می‌زند. از این روش بسیار استفاده شده و این‌ظور باید گفت روشی پر طرفدار و محبوبی برای دم کردن زعفران به شمار می‌آید.
روش دم کردن با آب سرد: در این روش، رشته‌های زعفران در آب سرد یا هم‌دمای محیط قرار گرفته و برای ساعت‌ها (حداقل ۴-۶ ساعت یا یک شب) در یخچال می‌مانند. این فرآیند آهسته‌تر، طعم و عطری ملایم‌تر و گُلی‌تر را حاصل می‌کند که برای برخی کاربردها مانند نوشیدنی‌های خنک یا دسرهای لطیف مناسب‌تر است.
روش قند: این روش سنتی ایرانی، با له کردن رشته‌های زعفران همراه با حبه قند یا شکر دانه ریز، به شکستن ساختار رشته‌ها و آزاد شدن سریع‌تر ترکیبات کمک می‌کند. سپس این مخلوط با آب داغ دم کشیده می‌شود. شکر علاوه بر کمک به استخراج، اندکی شیرینی به عصاره می‌بخشد.
استفاده از زعفران در غذا و نوشیدنی
پلو و برنج: این غذا از مهمترین غذاهایی است که زعفران به آن واقعا عطر خاصی می‌دهد و بسیار طعم خوشمزه‌ای به ان می‌رساند.
خورشت‌ها: اضافه کردن زعفران در خورشت‌های قیمه و قرمه سبزی و فسنجان طعمی بی‌نظیری به خورشت و مکملات غذایی می‌دهد و توصیه می‌شود از این ادویه با ارزش در غذا و خورشت‌های خود استفاده کیند.
دسرهای برنجی: در تهیه فرنی، شیر برنج، یا شله زرد، زعفران نقش اصلی را در طعم‌دهی و رنگ‌بخشی ایفا می‌کند و عطر دل‌انگیزی به آن‌ها می‌افزاید.
نوشیدنی
شربت زعفران: یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های سنتی ایرانی، شربت زعفران است که با مخلوط کردن زعفران دم‌کرده، شکر (یا عسل)، و گلاب تهیه می‌شود. این شربت، به‌خصوص در روزهای گرم، بسیار گوارا و نشاط آور است.
چای و دمنوش: اضافه کردن چند رشته زعفران به چای یا دمنوش‌های گیاهی (مانند بابونه یا بهارنارنج) می‌تواند تجربه‌ای متفاوت و آرامش‌بخش ایجاد کند.
زعفران ادویه‌ای قوی است. معمولاً مقدار کمی از آن (چند رشته یا نوک قاشق چای‌خوری پودر) کافی است. مصرف بیش از حد آن ممکن است طعم غذا را تلخ کند و حتی در مقادیر بسیار زیاد، عوارض جانبی داشته باشد. همیشه سعی کنید از زعفران با کیفیت بالا استفاده کنید. زعفران مرغوب، عطر قوی و رنگ زنده‌ای دارد.
استفاده از زعفران در آشپزی، نه تنها طعم و ظاهر غذا را بهبود می‌بخشد، بلکه به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و آرامش‌بخش، می‌تواند به سلامتی نیز کمک کند. پس با خیال راحت از این گوهر گران‌بها در سفره خود استفاده کنید!
در پایان
در پایان باید به این موضوع اشاره کرد که انتخاب درست شیوه دم کردن زعفران بسیار اهمیت دارد و باید گفت شما با توجه به روش‌های آن می‌توانید از کیفیت و عطر آن استفاده کنید. با این تفاسیر باید این موضوع را هم بیان کنیم که دم کردن زعفران نه تنها مضر نیست بلکه به شما سودی با کیفیت و عطر بالا می‌رساند. حال با داشتن این اطلاعات شما آگاهی کامل برای دم کردن زعفران را دارد و می‌توانید از آن استفاده کنید.