زعفران از گذشته دور تا به امروز به عنوان یک ادویه و یک طلای سرخ شناخته می‌شوند. این ادویه با دارا بودن از طعم و رنگ بی‌نظیر خود توانسته قلب جهانیان را ببرد و در وعده‌های غذایی حضور داشته باشد. خواص بسیار زیادی در این طلای سرخ وجود دارد که شما در این مطلب به آن دسترسی پیدا خواهید کرد. اگر بخواهیم اشاره کوتاهی به تاریخ و عقبه این ادویه با ارزش بیاندازیم باید به این مسئله ورود کنیم که بعضی از تاریخ نگاران کشمیر هند و یونان را زادگاه این ادویه با ارزش می‌نامند. اما اتفاق نظر و اکثریت تاریخ نگاران بر این باورند که ایران منشا تولید و زادگاه اصلی زعفران است. قدمت این طلای سرخ به دوران قدیم ایران برمی‌گردد. در خراسان کشت و برداشت می‌شود و از قدیم هم بسیار کاربرد داشته است.
انواع زعفران‌های موجود در بازار
معمولا این ادویه با ارزش با تنوع زیادی همراه است. جداسازی و بسته‌بندی آن تفاوت دارد ، هرکدام از قیمت و ویژگی خاص خودشان برخوردارند. شما با شناخت این عوامل می‌توانید انتخابی ساده و راحتی داشته باشید.
زعفران دسته
زعفران اصل دسته با نام‌هایی زیاد شناخته می‌شود که از مهمترین نام‌های آن دخترپیچ یا رشته زعفران کامل است. اگر بخواهیم نوع کشت این ادویه را بیان کنیم باید بگوییم که کشاوزران بعد از برداشت گل زعفران، رشته کامل زعفران را از گل جدا می‌کنند. سپس این رشته به همان شکل اولیه خود بدون جدا کردن بخش مختلف آن به صورت مرتب کنار هم قرار داده می‌شوند. خشک شده و برای نظم بهتر از نخ استفاده می‌کنند.
زعفران دسته چه ویژگی دارد؟
امکان تقلب در این زعفران به هیچ عنوان وجود ندارد. به این دلیل که تمام اجزای آن در بخش‌های مختلف جداشده و امکان افزدون چیزی در ان وجود ندارد. از لحاظ قیمتی هم باید گفت این نوع زعفران به دلیل وزن همسانش ارزانتر از محصولات دیگر هستند. این مسئله باعث شده تا این نوع ادویه با ارزش از نظر اقتصادی هم انتخاب خوبی باشد. زعفران دسته از نظر بو و طعم بسیار محبوب وپر طرفدار است.
کاربرد زعفران دسته
کاربردهای زیاد این نوع ادویه با ارزش را در آشپزی و طعم‌دهی در غذاها و دسرها می‌توان یافت. در صنایع غذایی به عنوان یک رنگ دهنده طبیعی از آن استفاده می‌شود. در طب سنتی گذشته از زعفران برای خواص دارویی هم استاده می‌شد و زعفران دسته یکی از این داروها به حساب می‌رفت. در برخی از موارد برای مراقبت از پوست و تولید عطر استفاده می‌شود.
در جمع بندی این زعفران باید گفت این طلای سرخ انتخابی مناسب برای کسانی است که به دنبال زعفرانی با اصالت و قیت مناسب هستند به حساب می‌آید.
زعفران اصل پوشال
یکی از پرکاربردترین و رایج‌ترین زعفران‌های موجود در بازار است که کاربدهای زیادی در مسائل مختلف دارد. زمانی که کشاورزان کلاله زعفران را از گل جدا می‌کنند 1 تا 3 میلی متر از قسمت نارنچی گل همراه با کلاله قرمز باقی می‌ماند. به ان زعفران پوشال می‌گویند. اگر می‌خواهید از اصالت این محصول مطمئن شوید باید به انتهای کلاله آن دقت کنید که زرد رنگ یا سفید باشد.
ویژگی زعفران پوشال در چیست؟
این زعفران در قسمت انتهای کلاله قرمز خود مقداری خامه دارد که مهمترین ویژگی این زعفران به شمار می‌رود. این زعفران نسبت به زعفران سرگل و نگین مناسب‌تر بوده است.به دلیل وجود خامه در این زعفران عطر و بوی قوی نسبت به زعفران سرگل دارد.
کاربرد زعفران پوشال
زعفران پوشال نیز مانند سایر زعفران‌ها حاوی ویتامین‌های زیادی است که به بهبود وضعیت عمومی کمک می‌کند.
کمک به افسردگی یکی از عوامل ایجاد نشاط در انسان است که زعفران پوشال به این امر کمک می‌کند. کاهش اضطراب و تقویت عملکرد حافظه و مغز از دیگر مزیت این زعفران است. پیشگیری از برخی سرطان‌ها و کمک به بهبود کیفیت خواب هم از دیگر مزیت این زعفران است. اما مهمترین مزیت این ادویه با ارزش کمک به سلامت قلب است که بسیار اهمیت دارد.
در جمع‌بندی این زعفران هم باید گفت که گزینه عالی برای کسانی است که دنبال زعفران مطلوب و با کیفیت هستند و بوی خوب و قیمت مناسب دارند.
زعفران اصل نگین
از مرغوب‌ترین و پرتقاضاترین و زیباترین مدل‌های زعفران در بازار است که به دلیل ویزگی‌های ظاهری مطلوب و قدرت رنگ‌دهی بسیار بالا، جایگاهی ویزه در بازار داخلی و خارجی دارد. این زعفران بدون هیچ‌گونه سفیدی یا خامه تشکیل شده است. برای اینکه بهتر این محصول را توصیف کنیم باید بگوییم که با دارا بودن خواص درمانی بالا بسیار کاربردی و مفید برای درمان است.
ویژگی زعفران نگین
این زعفران تماما قرمز و یکدست است و مشخصه اصلی آن هم همین موضوع است. معمولا کلاله‌های زعفران نگین این زعفران بزرگ و درشت و کشیده و صاف است. معمولا هم بدون شکستگی و فرخوردگی هستند و این ویزگی است که به آن ظاهری زیبا و حجیم می‌دهد. رشته‌های کلاله در زعفران نگین کاملا از یکدیگر جدا هستند و به هم نمیچسبند.
قدرت رنگ‌دهی این زعفران نسب به سایر مدل‌های زعفران بالاتر بوده یک مزیت ا این حیث به حساب می‌آید. از همه مهم‌تر این زعفران صادراتی بوده و نوعی اعتبار ایران را در عرصه جهانی نشان می‌دهد. از نظر قیمت هم با توجه به اینکه صادراتی است بالاتر بوده و جز زغفران لوکس به حساب می‌آید. از معروف‌ترین زعفران‌های نگین باید به زعفران سوپر نگین اشاره کنیم. از همه نظر باید گفت این زعفران در صدر برترین زعفران‌های موجود قرار دارد که البته با تجه به نظر و سلیقه مشتریان در نظر گرفته می‌شود.
کاربرد زعفران نگین
از بهترین و کاربردهای زعفران نگین آشپزی و قنادی است که برای عطر بخشیدن به غذا و طعم دهی از ان استفاده می‌کنند. از مزیت و کاربرد دیگر این طلای سرخ باید به تولید عطر و رنگ‌های طبیعی اشاره کنیم. در صنایع داروسازی و آرایشی بهداشتی هم این محصول بسیار کاربردی بوده طوری که خواص آنتی اکسیدانی آن در برخی از اروها استفاده می‌شود.
در جمع بندی این زعفران باید بگوییم مناسب برای کسانی است که به دنبال کیفیت بال و همینطور قیمت بالا هستند. البته فوق العاده برای طعم و رنگ دهی نیز می‌باشد.
زعفران سرگل
زعفران سرگل یکی از شناخته شده‌ترین و بهترین ادویه‌های با ارزش یا همان زعفران است که در بازار موجود است.
این نوع زعفران از بخش تماماً قرمز رنگ کلاله زعفران تشکیل شده و هیچ‌گونه بخش زرد یا سفید خامه یا ریشه در آن دیده نمی‌شود.
ویژگی زعفران سرگل
مهمترین ویژگیاین زعفران خلوص بالا آن است. از مهمترین ویژگی زعفران سرگل قسمت‌های قرمز رنگ کلاله زعفران است. این باعث شده تا این طلای سرخ با ارزش‌تر و خالص‌تر دیده شود.
قدرت رنگ‌دهی بالای این زعفران از دیگر ویژگی این زعفران بوده که معمولا بین 210 تا 270 است که حدی بسیار بالا محسوب می‌شود. از دیگر مزیت این زعفران عطر و طعم قوی آن است. طوری که بوی دلنشین زعفران به خوبی در سرگل حس می‌شود. این زعفران از زعفران نگین قیمت پایین‌تری دارد که کار را برای تهیه این محصول ساده‌تر می‌کند.
سزگل صادراتی: این نوع سرگل دارای حداقل میزان شکستگی و نرمه است. کلاله‌ها نسبتاً سالم و یکدست هستند و کیفیت ظاهری بالایی دارد.
کاربرد زعفران سرگل
قیمت خوب و مناسب این زعفران باعث شده تا این محصول فراگیر باشد و همه از آن استفاده کنند. در مصارف خانگی و آشپزی بسیار کاربردی بوده و در طعم و رنگ‌دهی غذا استفاده می‌شود. در برخی محصولات در صنایع غذایی این محصول استفاده می‌شود. برای تعادل بین کیفیت و قیمت این محصول همواره مورد استفاده قرار می‌گیرد. و در آخرین کاربرد این محصول باید به صادرات آن اشاره کرد که بسیار حیاتی و نشان دهنده محصولات ایرانی در بازار جهانی است.
در مجموع، زعفران سرگل یک گزینه بسیار عالی و پرطرفدار برای مصرف‌کنندگان عمومی است که هم کیفیت قابل قبولی دارد و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر از زعفران نگین می‌باشد.
نکاتی کلیدی در تشخیص زعفران
تشخیص زعفران اصلی از تقلبی امری است که باید از آن اطلاعات کافی را داشته باشید.
عطر و بو
زعفران اصلی: دارای بوی شیرین و کمی تند است، شبیه به عسل و یونجه. این بو مطبوع و دلنشین است.
زعفران تقلبی: ممکن است بوی کم، بوی کپک‌زدگی، یا بویی شیمیایی و غیرطبیعی داشته باشد. اگر بوی شیرینی آن بیش از حد باشد و احساس دلزدگی ایجاد کند، ممکن است نشان‌دهنده افزودن شکر به آن باشد.
ظاهر و رنگ
زعفران اصلی: رنگ کلاله‌های زعفران قرمز تیره و درخشان است. رشته‌ها در قسمت بالا پهن‌تر و به سمت پایین باریک‌تر می‌شوند و حالتی شیپوری شکل دارند. انتهای کلاله‌ها ممکن است کمی سفید یا نارنجی باشد.
نکاتی کلیدی در تشخیص زعفران
تشخیص زعفران اصلی از تقلبی امری است که باید از آن اطلاعات کافی را داشته باشید.
عطر و بو
زعفران اصلی: دارای بوی شیرین و کمی تند است، شبیه به عسل و یونجه. این بو مطبوع و دلنشین است.
زعفران تقلبی: ممکن است بوی کم، بوی کپک‌زدگی، یا بویی شیمیایی و غیرطبیعی داشته باشد. اگر بوی شیرینی آن بیش از حد باشد و احساس دلزدگی ایجاد کند، ممکن است نشان‌دهنده افزودن شکر به آن باشد.
ظاهر و رنگ
زعفران اصلی: رنگ کلاله‌های زعفران قرمز تیره و درخشان است. رشته‌ها در قسمت بالا پهن‌تر و به سمت پایین باریک‌تر می‌شوند و حالتی شیپوری شکل دارند. انتهای کلاله‌ها ممکن است کمی سفید یا نارنجی باشد.
زعفران تقلبی: ممکن است رنگ بسیار روشن یا بیش از حد تیره داشته باشد. رشته‌ها ممکن است غیرطبیعی، پودری، یا یکدست باشند که نشان‌دهنده رنگ‌شدگی یا افزودن مواد دیگر است.
طعم
زعفران اصلی: طعم زعفران واقعی کمی تلخ است، اما این تلخی مطبوع و دلنشین است و باعث دلزدگی نمی‌شود.
زعفران تقلبی: ممکن است طعم شیرین (ناشی از افزودن شکر)، شور، یا بی‌مزه داشته باشد.
زعفران تقلبی: ممکن است طعم شیرین (ناشی از افزودن شکر)، شور، یا بی‌مزه داشته باشد.
تست آب سرد
زعفران اصلی: وقتی زعفران را در آب سرد می‌اندازید، رنگ آن به تدریج و بسیار آهسته پخش می‌شود و آب را به رنگ زرد متمایل به نارنجی درمی‌آورد. کلاله‌ها رنگ خود را از دست نمی‌دهند و همانطور قرمز باقی می‌مانند. این فرآیند ممکن است چند دقیقه طول بکشد.
زعفران تقلبی: اگر زعفران به سرعت رنگ خود را آزاد کند و آب را به رنگ قرمز یا نارنجی تند درآورد، نشان‌دهنده تقلب است. همچنین، ممکن است کلاله‌ها پس از رنگ‌دهی، سفید یا بی‌رنگ شوند.
مقاومت در برابر فشار
زعفران اصلی: رشته‌های زعفران نسبتاً شکننده هستند، اما در برابر فشار کمی مقاومت نشان می‌دهند.
زعفران تقلبی: ممکن است بیش از حد پودری و شکننده باشند یا خیلی سفت و غیرطبیعی.
در پایان
با آگاهی از انواع مختلف زعفران و ویژگی‌های هر یک، اکنون می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتری برای خرید زعفران اقدام کنید. چه به دنبال زعفران نگین با شکوه و قدرت رنگ‌دهی بی‌نظیر برای صادرات و مصارف لوکس باشید، چه زعفران سرگل را برای آشپزی روزمره و استفاده آسان‌تر ترجیح دهید، و یا زعفران پوشال را به دلیل عطر قوی و قیمت مناسب‌تر انتخاب کنید، هر کدام مزایای خاص خود را دارند. زعفران باید در بسته‌بندی‌های کدر و غیرشفاف (ترجیحاً فلزی) نگهداری شود تا از نور و رطوبت محافظت شود و کیفیت آن حفظ گردد.
به یاد داشته باشید که اصالت زعفران و خرید از منابع معتبر، مهمترین فاکتور در تجربه یک خرید رضایت‌بخش است. زعفران نه تنها یک چاشنی فوق‌العاده است، بلکه با خواص بی‌نظیرش، هدیه‌ای ارزشمند از طبیعت به سلامتی شماست.